BT Cihazlarında 1 Yıl Garanti olabilir mi?

Bilişim Teknoloji Ürünlerinde Garanti Sorunları Soru ve Cevapları

Sektörümüzde kanunsuz bir şekilde uygulanmaya çalışılan bazı durumlar ait SORU/CEVAPLAR

BT Cihazlarında 1 Yıl Garanti olabilir mi?
6502 nolu Tüketicinin Korunması Hakkındaki Kanun gereği tüm sanayi mallarında garanti süresi minimum 2 yıldır. Herhangi bir üreticinin farklı bir süre uygulaması, kanunda veya ilgili yönetmeliklerde belirtilen açık maddeler dışında herhangi bir farklılık istemesi ancak satın alan tüketici veya o ürünü pazarlayan şirketler ile yapılan özel anlaşmalar ile geçerlidir. 1 yıl garanti ile ürün satılması tamamen hukuksuzdur.

MADDE 56 – (2) Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlamak üzere asgari iki yıldır. Ancak, özelliği nedeniyle bazı malların garanti şartları Bakanlıkça başka bir ölçü birimi ile belirlenebilir.

Şirketler Tüketici midir? Kurumlara Tüketici Hakem Heyetine başvuramaz mı?

6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun, tüketiciyi “Tüketici: Ticari veya mesleki olmayan amaçlarla hareket eden gerçek veya tüzel kişiyi…” diye ifade etmektedir.”  Yani ticari bir amaçla ürünü alıp satmıyorsanız, kullanmak için alıyorsanız tüketicisinizdir. Ne yazık ki Türkiye’de Tüketici Hakem Heyetlerinin bile bu maddeyi pek anlayamadıkları görülmektedir.

“2 yıllık garanti süresi zorunluluğu sadece tüketiciler için mi geçerlidir? Bayiyi koruyan bir mevzuat yok mudur?”
Üretici-İthalatçı-Bayi ve Tüketici zincirinde kanunlar ile en sıkı korunan Tüketicidir. Bu sebeple herhangi bir sanayi ürünü garanti süresi içinde bozulduğunda tüketicinin bu ürünü doğrudan ithalatçıya veya yetkili servise götürmesi daha akılcıdır. Ancak bunu tercih etmeyen müşteriler için bayiyi koruyan 6502 nolu yasa değil 6102 nolu Ticaret Kanunudur. Bu kanuna göre silsile yolu ile yine tüm sorumluluk üretici/ithalatçınındır. Bayiye açılacak bir davaya üreticinin müdahil edilmemesi mümkün değildir, düşünülemez ve bu şekilde bayilerin kaybettiği bir dava olması çok zordur.

6502 nolu Kanun’un 11 inci maddesinin 2 nci fıkrasında “Ücretsiz onarım veya malın ayıpsız misli ile değiştirilmesi hakları üretici veya ithalatçıya karşı da kullanılabilir. Bu fıkradaki hakların yerine getirilmesi konusunda satıcı, üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur.

Bilişim şirketi olarak satmak üzere aldığınız bir malın DOA (Dead On Arrival) bozuk olduğunu anladınız ne yapacaksınız?

Ürün daha tüketiciye satılmadığından örneğin işletim sistemi veya herhangi bir yazılım yüklerken bozuk olduğu anlaşıldığında 6502 nolu kanun geçerli değildir. Bunun yerine 6102 nolu Türk Ticaret Kanununun ilgili maddesi baz alınmalıdır. Satış sözleşmesi yerine getirilmemiştir ve satıştan dönme hakkınız bulunmaktadır.

MADDE 23- (1) Bu maddedeki özel hükümler saklı kalmak şartıyla, tacirler arasındaki satış ve mal değişimlerinde de Türk Borçlar Kanununun satış sözleşmesi ile mal değişim sözleşmesine  ilişkin hükümleri uygulanır.

1. a) Sözleşmenin niteliğine, tarafların amacına ve malın cinsine göre, satış sözleşmesinin kısım kısım yerine getirilmesi mümkün ise veya bu şartların bulunmamasına rağmen alıcı, çekince ileri sürmeksizin kısmi teslimi kabul etmişse; sözleşmenin  bir kısmının yerine getirilmemesi   durumunda alıcı  haklarını  sadece   teslim   edilmemiş   olan  kısım  hakkında kullanabilir. Ancak, o kısmın teslim edilmemesi dolayısıyla sözleşmeden beklenen yararın elde edilmesi veya izlenen amaca ulaşılması imkânı ortadan kalkıyor veya zayıflıyorsa ya da durumdan ve şartlardan, sözleşmenin kalan kısmının tam veya gereği gibi yerine getirilemeyeceği anlaşılıyorsa alıcı sözleşmeyi feshedebilir.
2. c) Malın ayıplı olduğu teslim sırasında açıkça belli ise alıcı iki gün içinde durumu satıcıya ihbar etmelidir. Açıkça belli değilse alıcı malı teslim aldıktan sonra sekiz gün içinde incelemek veya incelettirmekle ve bu inceleme sonucunda malın ayıplı olduğu ortaya çıkarsa, haklarını korumak için durumu bu süre içinde satıcıya ihbarla yükümlüdür. Diğer durumlarda, Türk Borçlar Kanununun 223 üncü  maddesinin ikinci fıkrası uygulanır. 

Ölü Piksel veya garanti süresi içinde biten bataryalar gibi garanti kartlarında yazan özel koşullar veya sektördeki genel uygulamalar doğru mudur?

Öncelikle garanti kartlarında, manuel, teknik dokümanlarda veya şirket prosedürlerinde kanunun dışında belirtilmiş hiçbir kural, yöntem veya uygulama geçerli değildir. Bu sebeple ölü piksel veya bataryası tüketici tarafından kolaylıkla sökülemeyen ve piaysada bulunamayan tüm pil ve bataryalara garanti süresi içindedir.  Ancak ayıplı mal veya benzeri bir ad ile özel olarak hazırlanmış ve taraflarca ıslak imzalanmış anlaşmalar çerçevesinde özel koşullar geçerliliği olabilir. 6502 nolu Tüketici Kanunu ile belirlenen “Ayıplı Mal” tarifi tüketiciyi korumaktadır. Bu çerçevede tarafınıza açılacak bir davada da müteselsil yolu ile satıcıların veya bayilerin üreticiden haklarını alması gayet kolaydır.

MADDE 8 – (1) Ayıplı mal, tüketiciye teslimi anında, taraflarca kararlaştırılmış olan örnek ya da modele uygun olmaması ya da objektif olarak sahip olması gereken özellikleri taşımaması nedeniyle sözleşmeye aykırı olan maldır.

(2) Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda, internet portalında ya da reklam ve ilanlarında yer alan özelliklerinden bir veya birden fazlasını taşımayan; satıcı tarafından bildirilen veya teknik düzenlemesinde tespit edilen niteliğe aykırı olan; muadili olan malların kullanım amacını karşılamayan, tüketicinin makul olarak beklediği faydaları azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar da ayıplı olarak kabul edilir.

(3) Sözleşmeye konu olan malın, sözleşmede kararlaştırılan süre içinde teslim edilmemesi veya montajının satıcı tarafından veya onun sorumluluğu altında gerçekleştirildiği durumlarda gereği gibi monte edilmemesi sözleşmeye aykırı ifa olarak değerlendirilir. Malın montajının tüketici tarafından yapılmasının öngörüldüğü hâllerde, montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı yapılmışsa, sözleşmeye aykırı ifa söz konusu olur.

Son Söz: Garanti süresi içinde bozulan bir ürünün doğrudan ithalatçıya gönderilmesi, bu işlemi satıcı/bayi bile yapmış ise tüketici adına yapması (örneğin tüketici adına kargo gönderilmesi) satıcı/bayi sorumluklarını çok daha azaltır buna rağmen aksi durumda bile hiçbir şekilde hak kaybı söz konusu değildir.