PC Güç Kaynakları Rehberi

TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN Kanun No. 6502

Madde 8: Satış sözleşmesine konu olan malın montajının satıcı tarafından veya onun sorumluluğu altında gerçekleştirildiği durumlarda gereği gibi monte edilmemesi sözleşmeye aykırı ifa olarak değerlendirilir. Malın montajının tüketici tarafından yapılmasının öngörüldüğü hâllerde, montaj talimatındaki yanlışlık veya eksiklik nedeniyle montaj hatalı yapılmışsa, sözleşmeye aykırı ifa söz konusu olur.

Yanlış güç kaynağı seçerek hem bilgisayarınızı, hem de kendinizi riske atabileceğinizi biliyor musunuz?

Kalitesiz güç kaynakları, sisteminizin ihtiyacı olan gücü vermemekle kalmayıp, bir süre çalıştırsa bile ürünün garanti dışı kalacak şekilde hasar görmesine sebep olabilir ve size bile zarar verebilir. Bu güç kaynakları, oluşan muhtemel bir çok sorunun başlıca sebebi olmakla kalmayıp, ilerde sisteminizi bozması; hatta kalıcı düzeyde hasarlar vermesi kaçınılmazdır.

Kalitesiz bir güç kaynağı ne gibi riskler taşır ?

Güç kaynağı yeterli gücü sağlayamadığı için, bilgisayarınız hiç açılmayabilir.
Bilgisayar çalışsa dahi, donanımlarınızın ihtiyaç duyduğu beslemeyi sağlayamadığı için gereken verimi elde edemeyebilirsiniz; yani paranızın karşılığını alamazsınız.

Bilgisayarınız çalışırken, güç ihtiyacını karşılayamadığı anda beklenmedik şekilde bilgisayarınız kapanabilir. Veri kayıpları yaşayabilirsiniz veya işletim sisteminiz bozulabilir.
Şebekeden kaynaklanan yüksek voltaj durumlarında koruma devresi yoksa gücü kesmeyerek hasara yol açabilir.
Donanımların kapasitesinin üzerinde güç talep etmesi durumda ilgili koruma devresi yoksa gücü kesmeyerek ciddi hasara yol açabilir.

Güç kaynağı hatalarından meydana gelen donanımsal arızalar garanti dışı olduğundan maddi olarak zarara uğrayabilirsiniz.
Güç kaynağı sadece donanımlarınızda arızaya yol açmayabilir. İçindeki parçaların patlaması veya alev alması ile, yakınında bulunan cihaz, eşya ve kişilere de zarar verebilir. Yangına neden olabilir.

Kalitesiz bir güç kaynağı nasıl ayırt edilir ?

Kalitesiz bir güç kaynağını ayırt etmenin çok basit iki yolu vardır. Fiyat ve ağırlık kıyaslaması. Piyasada rağbet gören bir çok ucuz güç kaynağının fiziksel ağırlıkları, gerçek güç sağlayabilen güç kaynaklarının neredeyse üçte biri kadar hafif olmaktadır.

Bu tarz güç kaynaklarında çıkış gerilim (aşırı yük) koruması, kısa devre koruması ve yüksek voltaj koruma devresi gibi bir çok bileşen yer almamaktadır. Bunun yanısıra bir çok ürün aslen 250 – 300 Watt gücünde kaliteli güç kaynaklarına olmasına karşın, sahte etiketlerle 500, 600 hatta 650 Watt gücündeymiş gibi etiketlenerek de satılmaktadır.

Kalitesiz güç kaynağı kullanıyor olabileceğimi söylüyorsunuz. Ama sistemim bu güç kaynağı ile çalışıyor ?

Söz konusu güç kaynakları bir süredir sisteminizi çalıştırıyor olabilir veya bu güç kaynağını kullanan başka sistemlerin sağlıklı çalıştığını düşünebilirsiniz. Oysa ki bu sistemler kararsız ve güvensiz bir biçimde çalışmaktadır.

Bir şekilde belirli bir süre çalışmış veya halen çalışıyor olmasının sebebi o ana kadar sistemin güç ihtiyacının çok yüksek olmamasıdır. Ancak artık hem yazılımların, hem de yeni nesil bileşenlerin güç ihtiyaçları küçümsenemeyecek düzeydedir. Bu sistemler, herhangi bir “yüklü” çalışma durumda veya elektrik şebekesinden kaynaklanan bir düzensizlikte ya yanacaktır, yada sisteminizdeki başka bileşenlerin hasar görmesine sebep olacaktır.

Her zaman en yüksek Watt’a sahip güç kaynağı kullanmak mı gerekir?

Hayır; her zaman en yüksek Watt güç kaynağının en iyisi olduğunu düşünmek son derece yanlıştır. Kişisel bilgisayarlarda / ev ortamlarına 800, 1000 veya 1200 Watt gibi çok yüksek güç kaynaklarının kullanılmasını kesinlikle tavsiye etmiyoruz. Bu tür güç kaynakları, özellikle oyun bilgisayarlarında oluşan hızlı güç değişimlerine ayak uydurmaktadır. Bu kadar güç harcayan PC’lerin ev ortamlarında tasarımının yapılması son derece yanlıştır. En doğrusu, her sistem için gereken güç ihtiyacının hesaplanarak, gerekli güven payları da dahil edilerek güç kaynağı ihtiyacının belirlenmesidir. Bu açıdan %100 bir kesinlik ifade etmese de, fikir sahibi olabilmeniz açısından buradaki güç hesaplayıcı uygulamasını kullanabilirsiniz.

Çizgi Elektronik hangi güç kaynaklarını tavsiye ediyor ?

Türkiye’de satılan güç kaynaklarının önemli bir kısmı Çizgi Elektronik tarafından, yurtdışından bu çalışma için özel olarak ithal edilen ve Dünya’nın en büyük güç kaynağı üreticilerinden FSP’nin kullandığı cihaz olan Fast Auto FA-4200ATE ile test edilmiştir.

Çizgi Elektronik, ithal ettiği tüm PC bileşenlerinde, listesi aşağıda verilen markaların sisteminizin güç ihtiyacına uygun model güç kaynaklarını kullanmanızı tavsiye eder. Bunun dışında kullanacağınız güç kaynaklarının sisteminize vereceği zararlardan dolayı ürününüz garanti dışı kalabilir ve sisteminizde tamir edilemez ölçüde hasar meydana gelebilir.

Ucuz güç kaynağı satın alarak paranızı sokağa atmayın. Sahte etiketlerle dolandırılmanıza göz yummayın.

Onayladığımız Güç Kaynakları

Çizgi Elektronik Güç Kaynakları Testi

Sahte CE Etiketleri

Teknik ürünlerin Avrupa içinde serbest dolaşımı için bir vize belgesi işlevi gören CE-İşareti’nin ürünlere yasadışı şekilde konulduğu gözlenmektedir. Bilinen bir vaka Fransızca “Conformité Européenne” kelimelerinin kısaltması olan CE’nin “China Export” (Türkçe: Çin ihraç malı) ibaresinin kısaltılması şeklinde ve orijinalinden ayırt edilemeyecek boyut ve şekilde ürünün üzerine markalanmaktadır. Yasal olmayan bu markalama hukuki bir zemin elde edilmeye çalışılmaktadır. “China Export” işaretinde “C” ve “E” harfleri birbirine daha uzaktır.

PFC Power Factor Correction özelliği olmayan ve CE etiketlenmiş ürünler

CE etiketine AB baskısı ile Gümrük Müsteşarlığının ne kadar özen gösterdiğini tüm ithalatçılar bilmektedir. “CE işareti”, Avrupa Birliği”nin uyulması mecburi olan birtakım Yeni Yaklaşım Direktifleri kapsamında yer alan ürünlere iliştirilen bir işaret olduğu için, söz konusu mevzuat kapsamına giren ve AB üyesi ülkelerde piyasaya arz edilecek olan ürünlerin bu işareti taşıması zorunludur.

Güç kaynakları için Avrupa Birliği Direktiflerinden biri de “Harmonic Test (EN 61000-3-2) olup PFC Power Factor Correction özelliği olmayan hiçbir güç kaynağının bu testi geçmesi mümkün değildir. Halbuki sektörümüzde ithal edilen ve dağıtımı yapılan birçok güç kaynağının, UPS’in bu özelliği olmadığı açıktır. Hiçbir bilirkişi/kurum bu özellik yok iken olumlu rapor veremez.

Türkiye’de CE etiketleri ile hukuki durum

Üreticileri ve/veya ithalatçıların herhangi bir onaylanmış kuruluşa başvurmaksızın da ürününe CE İşareti iliştirdiği durumlar bulunmaktadır. Bu durumda ürün teknik doküman hazırlanmadan sahte bir CE-İşareti ile markalanmaktadır. Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü veya Sanayi Bakanlığı Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü ‘ne yapılacak bir şikayette güvenlik ile ilgili yönetmelik ve standartlara uygunsuzluğu tespit edilen ürünlerin önce üreticiden teknik dokümanı istenmekte, 15 gün içerisinde teknik doküman ulaştırılmazsa ürünün satışı durdurulabilmekte, gerektiğinde kullanıcılardan geri çağrılmaktadır. Bu durumda üretici ve/veya onun Avrupa’daki temsilcisi tazminat talepleri ve Avrupa’da bir daha ürün pazarlayamamak gibi yaptırımlarla karşılaşabilir.

Başbakanlık Gümrük Müsteşarlığı Genel Müdürlüğü “CE” işaretleri için tıklayınız!

Elektrikli ve elektronik eşyalarda bazı zararlı maddelerin kullanımının sınırlandırılması (RoHS uyumu)
Bildiğiniz gibi Çevre ve Orman Bakanlığının “Elektrikli ve Elektronik Eşyalarda Bazı Zararlı Maddelerin Kullanımının Sınırlandırılmasına Dair Yönetmelik” (RoHS uyumu) 30 Mayıs 2009 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Özellikle Güç kaynakları ve Çin’den ithal edilen birçok bilgisayar bileşeninde bu yönetmeliğe uyulmadığı görülmektedir.

• İthalat veya PC ürünlerinin test edilmesi durumunda satılan her birim için ceza ödenmektedir.
• Tübider’in resmi “Uluslar Arası Gözetim Şirketi” hüviyeti ile bu ürünleri hukuki olarak test etme yetkisi vardır. Bugüne kadar hem Tübider hem de şahsi olarak kendi şirketimde benzer testleri birçok ithalatçıya yardım amacıyla sağlamış bulunmaktayız.

Dağıtıcı ve Satıcıların sorumluluğu

Yapılan tüm bu sahte etiketlenmiş ürünler, üzerinde anlamsız ibareler bulunan ve hiçbir güvenlik şartlarına uymayan kanunsuz bilgisayar bileşenlerini alıp satmak da en az ithal etmek kadar cezaya neden olur.

• Güç Kaynağı veya UPS satın alırken mutlaka üzerinde güvenlik etiketleri olmasına dikkat edin.
  
• Bilinen uluslar arası markalar dışında güç kaynağı satın alıyorken mutlaka CE raporu (EMC Test Report) isteyin ve ithalatçının bunu kendi imzasızla onaylamasını talep edin. Herhangi bir şikayet durumunda şikayet edilen siz olmasanız bile silsile yolu ile sorumlu olduğunuzda zararınızı ithalatçıdan talep edebilirsiniz.
• Güç kaynaklarında PFC Power Factor Correction özelliği arayın.
  

Sahte Etiketlenmiş Güç Kaynaklarının Anakartlara Verdiği Hasarlar